Voor een goede recycling van verpakkingen is het van belang dat de materiaalstromen zo homogeen mogelijk zijn. In het recyclingproces worden verpakkingen gewassen, zodat eventuele productresten verdwijnen én labels en lijmen worden verwijderd. In de praktijk blijkt dat niet alle labels en lijmen goed loslaten tijdens het wasproces. Daarom heeft het Nationaal Testcentrum Circulaire Plastics (NTCP) hiervoor in opdracht van het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) een testprotocol ontwikkeld.
Met dit protocol kunnen bedrijven testen of de labels en lijmen die zij gebruiken op vormvaste verpakkingen van PP en PE goed loslaten tijdens het wasproces. Dit kan getest worden in een eigen laboratorium of bij een testfaciliteit, zoals het NTCP. Het KIDV gebruikt dit protocol als aanvulling op de Recyclecheck Vormvaste Kunststof Verpakkingen. “Wij kregen veel vragen van bedrijven over dit onderdeel in de Recyclecheck. Verpakkingen gemaakt van PP en PE worden veelal gewassen in koud water. Echter weten bedrijven niet goed aan welke eisen de lijmen en labels moeten voldoen zodat ze ook goed afwasbaar zijn. Voor verpakkingen van PET, die warm worden gewassen, bestond al een protocol. We hopen met dit nieuwe testprotocol voor vormvaste verpakkingen van PP en PE bedrijven nog beter te kunnen helpen om hun verpakkingen goed recyclebaar te maken”, vertelt Nynke Arntzen, verpakkingskundige bij het KIDV.
Ontwikkeling protocol
Bij het recyclen van verpakkingen worden de verpakkingen fijngeknipt tot snippers. Deze snippers komen in het wasproces terecht en worden onder andere door middel van wrijving schoongemaakt. Wrijving in het proces speelt een rol in het loslaten van lijmen en labels. Voor het ontwikkelen van het protocol heeft het NTCP experimenten uitgevoerd in hun testomgeving. Ook is er gebruik gemaakt van bestaande protocollen voor afwasbare lijmen (van EPBP en Recyclass) en heeft afstemming plaatsgevonden met Universiteit Wenen en Recyclass. Zo heeft Recyclass onlangs een laagdrempelige QuickTest Procedure uitgebracht om op kleinere schaal de loslaatbaarheid van labels en lijm in het koud water wasproces te onderzoeken.
De uitdaging bij het ontwikkelen van een protocol is het vinden van een balans tussen praktische uitvoerbaarheid en nauwkeurigheid. Recyclass biedt met de QuickTest een toegankelijke wijze aan om een eerste inzicht te krijgen in de loslaatbaarheid van lijmen. Het NTCP protocol is uitgebreider en sluit daardoor meer aan op de werkelijkheid, onder andere doordat er meer wrijving plaatsvindt. Recyclass erkent de belangrijke rol van wrijving.
Voor de ontwikkeling van dit protocol stelde het KIDV en het NTCP de Werkgroep Lijmen samen, waar verschillende ketenpartijen aan deelnamen. Met onder andere: Albert Heijn, Altrif Label, Avery Dennison, Eshuis, Geostick, Optimum Group, Royal Sanders, Veolia en Wibra. Deelnemers hebben onder meer samples aangeleverd voor de experimenten.
Over de Recyclecheck
De Recyclecheck Vormvaste Kunststof Verpakkingen is een hulpmiddel dat kan worden ingezet om te bepalen in hoeverre een vormvaste kunststof verpakking recyclebaar is in het huidige Nederlandse systeem. Door middel van het doorlopen van de beslisboom aan de hand van een aantal vragen worden verschillende inzichten over de recyclebaarheid van de verpakking verkregen. Het KIDV geeft bij iedere vraag achtergrondinformatie over de verschillende aspecten van inzameling, sortering en recycling. Deze Recyclecheck verscheen voor het eerst in 2018 en wordt jaarlijks geüpdatet. De Recyclecheck wordt gebruikt door Stichting Afvalfonds Verpakkingen bij het toekennen van tariefdifferentiatie voor vormvaste kunststof verpakkingen.
Download het protocol
Het protocol is alleen beschikbaar in het Engels en bestaat uit twee documenten. Het eerste document betreft een omschrijving van de stappen die je moet doorlopen om de test uit te voeren en het materiaal dat je daarvoor nodig hebt. Het tweede document is een rekentool in Excel. Dit biedt een extra handvat om het protocol te volgen.
